Uzależnienie to stan zaburzenia zdrowia fizycznego i psychicznego, który charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonych czynności lub zażywania substancji.

Rozróżniamy dwa rodzaje uzależnień:

1. 1. uzależnienia od substancji np.: alkohol, narkotyki, nikotyna, substancje psychostymulujące, leki.
   2. uzależnienia od zachowań, tzw. uzależnienia behawioralne np.: hazard, zakupoholizm, uzależnienie od komputera i Internetu.

Jak rozpoznać uzależnienie?

Często pierwsze oznaki uzależnienia zauważają jedynie bliscy chorego. On sam może długo wypierać problem. Do niepokojących sygnałów należą:

• – zmiany w obszarze dotychczasowych zainteresowań,
• – drażliwość i duża zmienność nastrojów,
• – zmniejszona kontrola nad własnym zachowaniem lub jej brak,
• – ograniczenie kontaktów społecznych i pogorszenie relacji z bliskimi.

Objawy uzależnień – szczególnie alarmujące:

• – wzrost tolerancji na czynnik uzależniający – chory potrzebuje coraz większej ilości substancji lub zwiększa częstotliwość zachowania, by uzyskać ten sam efekt docelowy,
• – fizyczny i psychiczny przymus spożywania substancji lub wykonania czynności,
• – objawy zespołu abstynenckiego po odstawieniu czynnika uzależniającego np. drżenie, wymioty, problemy ze snem, wzmożony niepokój,
• – koncentracja życia wokół czynnika uzależniającego.

• – test sytuacji ryzykownych
• – test do badania uzależnień „Audit”
• – informacje o rozwoju problemu

Na czym polega terapia uzależnień?

Celem terapii jest zaprzestanie stosowania przez pacjenta substancji lub zachowań, które stanowią przedmiot pracy terapeutycznej. W toku leczenia pracujemy wraz z pacjentem nad zredukowaniem szkodliwych skutków nałogu, poprawą zaburzonych relacji, a przede wszystkim dokonaniem zmian w obszarze postaw, przekonań, sposobów reagowania i radzenia sobie z emocjami. Szczególnie lęku i poczucia winy, które często towarzyszą osobom uzależnionym. Pacjent zdobywa także wiedzę na temat mechanizmu uzależnienia, objawów i długofalowych konsekwencji, co ma za zadanie wzmocnić motywację do podjęcia pracy.

Późniejszy etap terapii przygotowuje pacjenta na sytuacje kryzysowe i możliwość nawrotu. Uczymy szybciej dostrzegać sygnały i reagować zgodnie z nowymi, wypracowanymi w czasie terapii sposobami radzenia sobie.

W niektórych przypadkach konieczna może być także konsultacja z lekarzem psychiatrą i włączenie do procesu leczenia środków farmakologicznych.

Jak długo trwa terapia uzależnień?

Osoby uzależnione nie są w stanie pomóc sobie same. Najczęściej uzależnienia mają swoje podłoże w niewspierających sposobach myślenia i reagowania na wydarzenia życiowe. Są to nierzadko mechanizmy nieuświadomione, a rolą terapeuty jest ujawnienie ich, mając na uwadze gotowość pacjenta do przyjrzenia się im i pracy nad wdrożeniem metod bardziej adaptacyjnych.